Cây trồng khổng lồ - Giải pháp cho an ninh lương thực?

Trong bối cảnh an ninh lương thực toàn cầu đang bị có nhiều rủi ro, vì sản lượng thì thiếu, mà khí hậu mùa màng ngày càng khắc nghiệt, có một giải pháp đã được các nhà khoa học đưa vào thử nghiệm, đó chính là những giống cây trồng, hoa màu nói vui là "siêu to khổng lồ", để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của hàng tỷ người trên trái đất. 

Nhưng liệu những giống cây biến đổi gien khổng lồ này sẽ tác động thế nào tới kinh tế nông nghiệp cũng như môi trường sinh thái?


Một nhà nghiên cứu đứng bên cây lúa khổng lồ. Ảnh: Xinhua.

Cây lúa cao hơn 2 mét - cao quá đầu người; Những quả bí ngô to bằng nửa cái ô tô hay các bẹ rau cải đủ cho 10 người ăn… - những loại cây và quả này là sản phẩm của công nghệ biến đổi gien, một cách can thiệp trực tiếp vào chuỗi ADN của cây trồng để tạo ra những giống cây với năng suất và sản lượng hiệu quả hơn, hay nói đơn giản là nuôi được, nhất là sau khi các nhà xuất khẩu chính như Ấn Độ hạn chế xuất khẩu gạo, gây ra các lo ngại về an ninh lương thực. Hồi tháng 3, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gọi nông nghiệp là "vấn đề an ninh quốc gia cực kỳ quan trọng". Giống lúa biến đổi gien này không những cho năng suất tăng khoảng 5% trên một hecta so với lúa thường mà còn có khả năng chống chịu sâu bệnh và lũ lụt tốt hơn lúa thường.

Biến đổi khí hậu là một rủi ro cực lớn đối với ngành nông nghiệp toàn cầu. Dự báo, rất có thể thời tiết cực đoan sẽ khiến sản lượng lương thực toàn cầu bị giảm từ 3% hoặc tệ nhất là 12% vào năm 2050.

Bà Janet Ranganathan, Viện Nguồn lực toàn cầu, cho biết: "Vào năm 2050, lượng lương thực mà chúng ta sản xuất ra được trên toàn cầu phải tăng gấp rưỡi mới đủ để nuôi sống nhân loại. Chỉ còn một cách đó là phải mở rộng lĩnh vực nông nghiệp hơn nữa".

Vì lý do này mà những quốc gia nhập khẩu nhiều lương thực như Trung Quốc đã nhìn nhận những giống cây lai, hay biến đổi gien cho năng suất cao hơn thực sự đang là một ngành thu hút nhiều sự đầu tư, và cho thấy tiềm năng lớn.

Tuy nhiên, ở một số quốc gia và vùng lãnh thổ, cây trồng biến đổi gien vẫn là một vấn đề gây tranh cãi. Vì tính an toàn của sản phẩm đối với sức khoẻ ngừoi tiêu dùng mà các nước thuộc liên minh châu Âu EU có những điều luật nghiêm ngặt liên quan tới việc nhập khẩu thực phẩm biến đổi gien. Những điều luật này khiến các quốc gia châu Phi gặp khó khăn khi xuất khẩu nông sản sang châu Âu. Chưa kể, không phải nước nào cũng đủ tiềm lực để nghiên cứu một cách an toàn về lĩnh vực này.